Bs Nguyễn Thị Hải - 

Người trưởng thành mắc bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) tuýp 2 làm tăng nguy cơ mắc rối loạn não hoặc tâm thần nhất định, bao gồm: đột quỵ, sa sút trí tuệ và trầm cảm. Mặc dù những rối loạn này thường không được xem xét trong các biến chứng vi mạch cổ điển của ĐTĐ, nhưng việc gia tăng các rối loạn chức năng vi mạch là bằng chứng chứng minh cơ chế chính nằm dưới các rối loạn trên. Rối loạn chức năng vi mạch là một hiện tượng phổ biến ở những người mắc ĐTĐ, trong đó có ảnh hưởng đến vi mạch não. Rối loạn chức năng vi mạch máu não cũng rõ ràng ở người lớn bị tiền ĐTĐ, cho thấy rằng quá trình bệnh lý vi mạch não bắt đầu trước khi bắt đầu bệnh ĐTĐ. Các vi mạch có liên quan đến nhiều quá trình điều hòa ở não, khi bị suy yếu có thể dẫn đến nhồi máu lỗ khuyết (lacunar stroke) hoặc đột quỵ xuất huyết, rối loạn nhận thức, trầm cảm. Các tác nhân chính của rối loạn chức năng vi mạch não liên quan đến ĐTĐ là tăng đường huyết, béo phì, đề kháng insulin, và tăng huyết áp. Tăng số lượng dữ liệu từ các nghiên cứu quan sát cho thấy rối loạn chức năng vi mạch liên quan ĐTĐ làm tăng nguy cơ đột quỵ, rối loạn nhận thức và trầm cảm. Tiên lượng các rối loạn não trong bệnh ĐTĐ có thể được cải thiện sau khi điều trị đích con đường ĐTĐ làm tổn thương vi tuần hoàn. Những phương pháp điều trị bao gồm sử dụng các loại thuốc làm giảm các hợp chất dicarbonyl, tăng cường tín hiệu insulin não, hoặc cải thiện tính thấm hàng rào máu não.