Bs Nguyễn Đức Quang - 

GIỚI THIỆU

Hội chứng động mạch mạc treo tràng trên là một nguyên nhân bất thường hiếm gặp của tắc ruột cao. Nó được gọi bằng nhiều tên khác, bao gồm hội chứng Cast, hội chứng Wilkie, tắc nghẽn tá tràng do động mạch chủ-động mạch mạc treo tràng và tắc tá tràng mãn tính. Hội chứng này được đặc trưng bởi sự chèn ép của phần thứ ba của tá tràng (D3) do sự thu hẹp không gian giữa động mạch mạc treo tràng trên (ĐM MTTT) và động mạch chủ (ĐMC) và chủ yếu là do mất lớp đệm mỡ mạc treo giữa ĐMC và ĐM MTTT. Hội chứng này có liên quan đến sự mất cân nặng một cách nhanh chống không kiểm soát.

Căn bệnh này được Carl Von Rokitansky báo cáo lần đầu tiên vào năm 1842, và vào năm 1921, Wilkie đã trình bày chi tiết hơn về sinh lý bệnh và những phát hiện chẩn đoán của căn bệnh này với chuỗi 75 ca bệnh.

Cho đến nay, quản lí điều trị phẫu thuật vẫn là cách tiếp cận giúp điều trị triệt để hội chứng này. Trong khi đó việc điều trị bảo tồn thường không mang lại hiệu quả.

DỊCH TỂ

Trong khi tỷ lệ phổ biến chính xác của bệnh vẫn chưa được biết, tỷ lệ mắc bệnh được ước tính là 0,1% đến 0,3%. Hội chứng ĐM MTTT thường xảy ra ở thanh thiếu niên với độ tuổi chung từ 10 đến 39 tuổi nhưng cũng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Nó xảy ra phổ biến hơn ở nữ so với nam với tỷ lệ 3/2. Không có khuynh hướng dân tộc nào được mô tả, nhưng các trường hợp trong gia đình đã được báo cáo.

SINH LÍ BỆNH

Phần D3 tá tràng chạy ngang vắt qua cột sống và ĐMC bụng từ phải sang trái ngang mức thân đốt sống thắt lưng 3 (L3), ngay phía sau ĐM MTTT. Động mạch mạc treo tràng trên xuất phát từ mặt trước của động mạch chủ bụng ngang mức cột sống thắt lưng 1 (L1). Bình thường giữa 2 tổ chức này có lớp mỡ và mô bạch huyết làm đệm, giúp cho chúng tạo với nhau một góc 380 – 650, góc này liên quan đến chỉ số khối cơ thể (BMI), với khoảng cách 10-38mm.