Theo Medscape. Feb 13, 2013

Diclofenac là một thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) thường được sử dụng để điều trị đau và viêm do viêm khớp. Hiện nay, thuốc này nằm trong danh sách thuốc thiết yếu (EML) của 74 quốc gia. Theo một một nghiên cứu thị trường ở 17 quốc gia, diclofenac là NSAID được sử dụng phổ biến nhất; nó có thị phần thô tương đương với thị phần của 3 thuốc ofibuprofen, naproxen và acid mefenamic cộng lại. Hai thuốc có nguy cơ cao là diclofenac and etoricoxib chiếm 1/3 thị phần ở các quốc gia này. Ở các nước Tây Âu và Bắc Mỹ, tỷ lệ sử dụng diclofenac tương đối thấp (chiếm khoảng 5-6% thị trường NSAID ở Mỹ và 17% ở Canada) nhưng lại rất phổ biến ở các nước không phương Tây (chiếm khoảng 30-40% thị phần ở Việt Nam, Pakistan, Trung Quốc và các nước khác). Bệnh nhân ở các nước này thật sự là những con nghiện nặng nhóm thuốc này, đặc biệt là đối với diclofenac. Thực tế, những quốc gia này đang trải qua một nạn dịch bệnh lý tim mạch ở thời điểm mà tần suất bệnh lý này đang có khuynh hướng giảm ở các nước phương Tây.

Nhiều nghiên cứu cho thấy việc sử dụng diclofenac liên quan với tăng đáng kể nguy cơ các biến cố tim mạch (38-63% tùy theo nghiên cứu). Nguy cơ biến cố tim mạch của diclofenac tương đương với một thuốc ức chế COX-2 là rofecoxib, thuốc này đã bị rút khỏi thị trường thế giới do có độc tính tim mạch. Vấn đề đối với diclofenac là ngay cả những liều lượng nhỏ nó cũng làm tăng nguy cơ biến cố tim  mạch. Vì vậy, có một số nhà khoa học đề nghị nên loại bỏ thuốc này ra khỏi danh sách thuốc thiết yếu (EML).      Hai tác giả McGettigan và Henry thực hiện một phân tích gộp bao gồm những nghiên cứu quan sát và ngẫu nhiên về nguy cơ tương đối biến cố tim mạch của nhóm thuốc NSAID. Kết quả, bệnh nhân sử dụng một trong các thuốc Rofecoxib, etoricoxib và diclofenac liên quan chắc chắn với tăng nguy cơ đáng kể khi so sánh với người không dùng. Rofecoxib làm tăng 27-45% biến cố tim mạch nặng. Etoricoxib tăng nguy cơ biến cố gấp hơn 2 lần so với không dùng. Trong 2 nghiên cứu quan sát, diclofenac làm tăng 38% và 39% nguy cơ nhồi máu cơ tim cấp. Trong 1 nghiên cứu ngẫu nhiên khác, diclofenac cũng liên quan với tăng 63% nguy cơ biến cố tim mạch so với không dùng. Ngoài ra, việc sử dụng nhóm thuốc NSAID liên quan với tăng dai dẵng nguy cơ biến cố mạch vành ở những bệnh nhân đã bị nhồi máu cơ tim trước đây. Trong một nghiên cứu với > 43.000 bệnh nhân nhồi máu cơ tim nhận thấy NSAID liên quan với tăng 59% nguy cơ tử vong sau 1 năm  và tăng 63% sau 5 năm sử dụng, nguy cơ tử vong do mạch vành và nhồi máu cơ tim tái phát cũng tăng.

NSAID là nhóm thuốc quen thuộc đối với thầy thuốc nên được kê đơn vô tội vạ. Và bệnh nhân, đặc biệt là người lớn tuổi do những vấn đề về xương-khớp nên thường xuyên sử dụng nhóm thuốc này. Nên biết rằng, nguy cơ biến cố tim mạch liên quan với cường độ kê đơn và sử dụng thuốc. Diclofenac thường được kê đơn ở mức liều 100- 150mg/ngày, đủ để gây biến cố tim mạch;  liều càng cao nguy cơ càng lớn; liều trung bình được sử dụng và bán trên thị trường là đủ cao. Theo các tác giả, diclofenac và rofecoxib dù với  liều lượng nào cũng liên quan với tăng nguy cơ tim mạch. Còn đối với những thuốc khác như ibuprofen, naproxen và celecoxib có những liều an toàn đối với hệ tim mạch. Indometacin và meloxicam có nguy cơ tim mạch vừa phải, hơi cao hơn naproxen. Celecoxib và ibuprofen liều cao sử dụng trong các thử nghiệm lâm sàng liên quan với tăng nguy cơ độc tính tim mạch, nhưng với những liều thấp hơn được bán trên thị trường thì không có độc tính này.

Hiện nay, nguy cơ tim mạch liên quan với nhóm thuốc NSAID đang bị đánh giá thấp. Mặc dù, nguy cơ đối với diclofenac có hơi cao hơn so với những thuốc khác, nhưng chúng ta phải coi đây là một vấn đề thực tế của toàn bộ nhóm thuốc NSAID hơn là của một thuốc riêng lẽ. Theo tác giả Gabriel Steg, ngoại trừ naproxen, thầy thuốc nên tránh sử dụng kéo dài NSAID cho bệnh nhân mắc bệnh tim mạch. Nếu đang sử dụng diclofenac thì nên ngưng ngay và thay bằng một thuốc khác nếu thấy cần thiết, có thể naproxen là một chọn lựa thích hợp.