BS. Huỳnh Minh Nhật - 

Cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội, chế độ dinh dưỡng được cải thiện, cùng với đó là lối sống tĩnh tại, ít vận động đã làm tỷ lệ béo phì ngày càng gia tăng một cách nhanh chóng trên toàn thế giới, hiện đang được xem là một “đại dịch” mới của thế kỷ 21. Béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân, ảnh hưởng đến sức khỏe và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tim mạch, tiểu đường, tăng huyết áp, chứng ngưng thở khi ngủ và một số bệnh ung thư…

Ngày nay, với sự phát triển không ngừng của kỹ thuật khoa học, các biện pháp điều trị béo phì đã được ứng dụng nhiều trong lâm sàng từ đơn giản đến phức tạp. Các biện pháp điều trị béo phì bao gồm: chế độ luyện tập và điều chỉnh ăn uống, thuốc điều trị béo phì, can thiệp qua nội soi tiêu hóa, phẫu thuật.

Đặt bóng trong dạ dày để điều trị béo phì là thủ thuật đưa bóng đặt vào trong lòng dạ dày, chiếm một phần diện tích trong lòng dạ dày tạo cảm giác no nên làm giảm bớt lượng thức ăn cần tiêu thụ hàng ngày giúp giảm cân.

CHỈ ĐỊNH

• Chỉ định điều trị qua nội soi thường được áp dụng cho những bệnh nhân béo phì không còn đáp ứng điều trị nội khoa và chế độ sinh hoạt.
• Các trường hợp béo phì có BMI ≥ 30 kg/m2.
• Đặt bóng tạm thời trước phẫu thuật giảm cân.
• Bệnh nhân có nguy cơ cao với phẫu thuật hoặc không đồng ý phẫu thuật.

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

• Tiền sử phẫu thuật bụng, có túi thừa thực quản, thoát vị hoành.
• Rối loạn đông máu
• Co thắt tâm vị
• Viêm thực quản trào ngược nặng
• Loét dạ dày - tá tràng, bệnh dạ dày tăng áp cửa trong xơ gan
• Phụ nữ mang thai, cho con bú.

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

• Chuẩn bị người bệnh nội soi dạ dày theo quy trình kỹ thuật nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng có gây mê.
• Thực hiện nội soi quan sát và đánh giá bệnh lý thực quản, dạ dày, tá tràng
• Rút máy soi dạ dày ra ngoài
• Bôi trơn hệ thống bóng và đưa từ từ qua thực quản vào dạ dày cùng với máy soi.
• Dùng máy soi để quan sát bóng nằm trong dạ dày dưới cơ thắt tâm vị và nằm trong vùng phình vị.
• Rút nòng để đưa dụng cụ làm đầy bóng vào.
• Bơm dung dịch nước muối sinh lý vào bóng qua van ba chiều, mỗi lần bơm 50 ml. Bơm dần dần cho tới khi làm đầy bóng, tối thiểu là 400ml và tối đa là 700 ml.
• Sau khi đã bơm đủ dung dịch cần thiết tháo nòng ra và khóa van.
• Rút ống thông ra dần dần và kiểm tra khẳng định van không bị xì.

THEO DÕI

• Tình trạng bụng để phát hiện sớm các biến chứng tắc ruột.
• Cân nặng để xác định hiệu quả của phương pháp điều trị.
• Triệu chứng đau bụng.

TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

• Tắc ruột do bóng bơm không đủ căng, bóng bị rò rỉ, giảm độ căng của bóng làm bóng di chuyển xuống ruột non, tắc ruột sẽ gặp ở người bệnh có mổ trước đó hay có viêm dính.  Xử trí quan sát dưới C-ARM chọc qua da tháo bóng.
• Tắc thực quản nội soi khắc phục đẩy bóng xuống dạ dày.
• Tổn thương ống tiêu hóa do đặt bóng vào các vị trí không thích hợp gây chảy máu, thủng, lúc này phải chỉ định phẫu thuật.
• Cảm giác buồn nôn, cảm giác nặng bụng, đau bụng, đau lưng thường xuyên hay có chu kỳ, hội chứng trào ngược, loét dạ dày chỉ định điều trị thuốc giảm tiết.
• Viêm, nhiễm trùng, sốt, đau quặn, ỉa chảy, do nhiễm khuẩn có thể từ dịch trong bóng xì ra, xử trí bằng cách điều trị kháng sinh.
• Phản ứng ngừng tim, ngừng thở rất hiếm thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe của bệnh béo phì.

Tài liệu tham khảo

3. Francisco, Carlos Paolo D., et al. "Endoscopic Tips for Intragastric Balloon Use for Obesity: What You Need to Know." VideoGIE (2024)
4.  AGA Clinical Practice Guidelines on Intragastric Balloons in the Management of Obesity

BS. Huỳnh Minh Nhật

            Cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội, chế độ dinh dưỡng được cải thiện, cùng với đó là lối sống tĩnh tại, ít vận động đã làm tỷ lệ béo phì ngày càng gia tăng một cách nhanh chóng trên toàn thế giới, hiện đang được xem là một “đại dịch” mới của thế kỷ 21. Béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân, ảnh hưởng đến sức khỏe và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tim mạch, tiểu đường, tăng huyết áp, chứng ngưng thở khi ngủ và một số bệnh ung thư…

            Ngày nay, với sự phát triển không ngừng của kỹ thuật khoa học, các biện pháp điều trị béo phì đã được ứng dụng nhiều trong lâm sàng từ đơn giản đến phức tạp. Các biện pháp điều trị béo phì bao gồm: chế độ luyện tập và điều chỉnh ăn uống, thuốc điều trị béo phì, can thiệp qua nội soi tiêu hóa, phẫu thuật.

H1

            Đặt bóng trong dạ dày để điều trị béo phì là thủ thuật đưa bóng đặt vào trong lòng dạ dày, chiếm một phần diện tích trong lòng dạ dày tạo cảm giác no nên làm giảm bớt lượng thức ăn cần tiêu thụ hàng ngày giúp giảm cân.

CHỈ ĐỊNH

Chỉ định điều trị qua nội soi thường được áp dụng cho những bệnh nhân béo phì không còn đáp ứng điều trị nội khoa và chế độ sinh hoạt.

Các trường hợp béo phì có BMI ≥ 30 kg/m2.

Đặt bóng tạm thời trước phẫu thuật giảm cân.

Bệnh nhân có nguy cơ cao với phẫu thuật hoặc không đồng ý phẫu thuật.

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Tiền sử phẫu thuật bụng, có túi thừa thực quản, thoát vị hoành.

Rối loạn đông máu

Co thắt tâm vị

Viêm thực quản trào ngược nặng

Loét dạ dày - tá tràng, bệnh dạ dày tăng áp cửa trong xơ gan

Phụ nữ mang thai, cho con bú.

H2

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

Chuẩn bị người bệnh nội soi dạ dày theo quy trình kỹ thuật nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng có gây mê.

Thực hiện nội soi quan sát và đánh giá bệnh lý thực quản, dạ dày, tá tràng

Rút máy soi dạ dày ra ngoài

Bôi trơn hệ thống bóng và đưa từ từ qua thực quản vào dạ dày cùng với máy soi.

Dùng máy soi để quan sát bóng nằm trong dạ dày dưới cơ thắt tâm vị và nằm trong vùng phình vị.

Rút nòng để đưa dụng cụ làm đầy bóng vào.

Bơm dung dịch nước muối sinh lý vào bóng qua van ba chiều, mỗi lần bơm 50 ml. Bơm dần dần cho tới khi làm đầy bóng, tối thiểu là 400ml và tối đa là 700 ml.

Sau khi đã bơm đủ dung dịch cần thiết tháo nòng ra và khóa van.

Rút ống thông ra dần dần và kiểm tra khẳng định van không bị xì.

THEO DÕI

Tình trạng bụng để phát hiện sớm các biến chứng tắc ruột.

Cân nặng để xác định hiệu quả của phương pháp điều trị.

Triệu chứng đau bụng.

TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

Tắc ruột do bóng bơm không đủ căng, bóng bị rò rỉ, giảm độ căng của bóng làm bóng di chuyển xuống ruột non, tắc ruột sẽ gặp ở người bệnh có mổ trước đó hay có viêm dính.  Xử trí quan sát dưới C-ARM chọc qua da tháo bóng.

Tắc thực quản nội soi khắc phục đẩy bóng xuống dạ dày.

Tổn thương ống tiêu hóa do đặt bóng vào các vị trí không thích hợp gây chảy máu, thủng, lúc này phải chỉ định phẫu thuật.

Cảm giác buồn nôn, cảm giác nặng bụng, đau bụng, đau lưng thường xuyên hay có chu kỳ, hội chứng trào ngược, loét dạ dày chỉ định điều trị thuốc giảm tiết.

Viêm, nhiễm trùng, sốt, đau quặn, ỉa chảy, do nhiễm khuẩn có thể từ dịch trong bóng xì ra, xử trí bằng cách điều trị kháng sinh.

Phản ứng ngừng tim, ngừng thở rất hiếm thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe của bệnh béo phì.

Tài liệu tham khảo

1.

2.

3. Francisco, Carlos Paolo D., et al. "Endoscopic Tips for Intragastric Balloon Use for Obesity: What You Need to Know." VideoGIE (2024).

4. AGA Clinical Practice Guidelines on Intragastric Balloons in the Management of Obesity