Bs Đặng Ngọc Thành - 

Sau Tết Nguyên đán, số bệnh nhân nhập viện gia tăng, trung bình mỗi ngày khoa Cấp cứu nhận khoảng 80 bệnh nhân, trong đó gần một nửa là các bệnh thuộc về đường tiêu hóa, có những trường hợp mắc mới nhưng đa số là biến chứng nặng của các bệnh mạn tính. Nguyên nhân chủ yếu do hành vi sinh hoạt thiếu kiểm soát, ăn uống thất thường, đặc biệt là sử dụng quá nhiều bia, rượu.

Rượu, bia là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa (hình minh họa)

1. Rối loạn tiêu hóa

Với các triệu chứng như đau bụng quặn, tiêu chảy, nôn mửa, đầy bụng khó tiêu, chán ăn, đi cầu phân sống... có những trường hợp biến chứng nặng do mất nước, điện giải và nhiễm trùng huyết đe dọa tính mạng người bệnh. Ngoài nguyên nhân bia rượu, chúng tôi thấy món ăn khoái khẩu mọi người hay mắc đó là sứa trộn.

2. Các bệnh lý gan và biến chứng của nó

- Xơ gan là bệnh lý hay gặp, nhiều trường hợp trước đây chỉ mệt mỏi chán ăn, chưa có biểu hiện gì đặc biệt nhưng sau Tết thì triệu chứng trở nên rầm rộ: vàng da vàng mắt; báng bụng tăng nhanh, xuất huyết tiêu hóa, hôn mê gan. Có những người bệnh trước đó bị xơ gan đã điều trị nhiều lần nhưng tuân thủ lời dặn của bác sĩ nên bệnh ổn định thời gian dài thì sau Tết lại trở nặng, qua khai thác bệnh sử thì do Tết vui nên đã quá chén không chỉ một lần mà nhiều ngày liên tiếp.

- Viêm gan và gan nhiễm mỡ: Viêm gan là bệnh cũng thường gặp, có thể do vi khuẩn, virus, do rượu bia, gan nhiễm mỡ... đều có nguy cơ phát triển thành viêm gan mạn tính hoặc xơ gan.

Gan nhiễm mỡ thường là biểu hiện sớm của bệnh gan, nguyên nhân có thể do dinh dưỡng, do hóa chất, do nội tiết, do miễn dịch, do di truyền nhưng chủ yếu là do chế độ ăn uống, vận động không khoa học. Việc ăn nhiều chất béo, mỡ động vật, thức ăn chế biến sẵn, thức ăn có lượng đường quá cao cũng có khả năng chuyển hóa thành chất béo. Thời gian ăn uống không điều độ, không đúng giờ vào dịp Tết ảnh hưởng đến chuyển hóa chất béo, là yếu tố phát sinh gan nhiễm mỡ.

Viêm gan do rượu cũng gia tăng sau dịp Tết, hầu như năm nào sau Tết đều có người mắc mới, những người trước đó khỏe mạnh, ăn uống, lao động bình thường là trụ cột của gia đình thì sau Tết suy sụp nhanh chóng với chán ăn, mệt mỏi, sốt không rõ nguyên nhân, đau bụng âm ĩ, vàng da tăng dần, đôi khi có rối loạn tâm thần, cơ thể suy kiệt nhanh chóng, mất khả năng lao động, thường xuyên phải nằm viện, trở thành gánh nặng cho gia đình.

3. Các bệnh của dạ dày, tá tràng

Với các biểu hiện thường gặp là đau bụng, nôn, ợ hơi, ợ chua, đặc biệt là xuất huyết tiêu hóa với nôn ra máu, đi cầu ra máu. Mặt bệnh này chúng tôi thấy thường xẩy ra trên những người bệnh có bệnh lý dạ dày tá tràng mạn tính trước đó, sau thời gian “ngủ yên” thì sau Tết bùng phát trở lại, nhiều trường hợp phải can thiệp cầm máu cấp cứu và truyền máu số lượng lớn, thời gian nằm viện kéo dài, hầu hết đều có sử dụng bia rượu nhiều trong dịp Tết.

Như vậy, Tết là dịp để anh em, gia đình, bạn bè đoàn tụ, gặp gỡ nhau, cùng chia sẽ những niềm vui, thành công và khó khăn trong cuộc sống và công việc. Nhưng không vì thế mà ăn uống vô độ mất kiểm soát, ăn uống không đúng giờ giấc, ăn những thức ăn không đảm bảo vệ sinh, thức đêm nhiều là những nguyên nhân dẫn đến các bệnh về đường tiêu hóa, tim mạch, chuyển hóa, đặc biệt là lạm dụng rượu bia không những ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn là một trong các nguyên nhân gây tai nạn có thể ảnh hưởng đến tính mạng mỗi người. Các cụ ta xưa đã đúc kết “bệnh từ miệng vào” là như thế.