Bs Nguyễn Trung Hiếu - 

Tóm tắt

SARS-CoV-2 có thể tấn công hệ thần kinh trung ương trong giai đoạn đầu của nhiễm trùng. Nhức đầu, mất mùi và rối loạn tiêu hóa là những triệu chứng phổ biến. Rối loạn ý thức và co giật có thể xảy ra như các biến chứng trong trường hợp COVID-19 nghiêm trọng. Ở đây mô tả trường hợp của một bệnh nhân COVID-19 nhập viện vì viêm phổi kẽ và co giật. 

MRI cho thấy các tổn thương myelin mới được chẩn đoán. Điều trị steroid liều cao cho phép hồi phục thần kinh và hô hấp. Chúng tôi suy đoán một phản ứng miễn dịch chậm do SARS-CoV-2 gây ra. Vi rút có thể dẫn đến rối loạn miễn dịch giống SIRS hoặc đóng một vai trò kích hoạt nhiễm trùng. Nên áp dụng phương pháp điều trị xâm lấn kịp thời để tránh nhiễm độc thần kinh do thiếu oxy và ngăn ngừa tổn thương thần kinh trung ương.

Giới thiệu:

Vào ngày 24 tháng 1 năm 2020, một loại virus mới có tên là Hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng do chủng Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) đã được xác định, nhanh chóng được toàn thế giới chú ý . Hơn 1/3 bệnh nhân SARS-CoV-2 có biểu hiện thần kinh .Tương tự như các Coronavirus khác, SARS-CoV-2 có thể tấn công khứu giác và sau đó ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương thông qua đường khứu giác trong giai đoạn đầu của nhiễm trùng . Suy giảm thần kinh và phản ứng hủy myelin xuất hiện dưới dạng các biến chứng trong cas nhiễm Bệnh Coronavirus nghiêm trọng 2019 (COVID-19) .Chúng tôi đã mô tả trường hợp của một bệnh nhân COVID-19 với các tổn thương hủy myelin mới được chẩn đoán. 

Báo cáo trường hợp lâm sàng:

Một phụ nữ 54 tuổi, có tiền sử bệnh lý phình động mạch thông trước (AComA) được điều trị bằng phẫu thuật 20 năm trước, được phát hiện bất tỉnh tại nhà. Khi cứu hộ đến, cô tỉnh lại và tâm trạng bất ổn. Tại khoa cấp cứu, khám thần kinh cho thấy GCS là 12 (E3M6V3), không có thiếu hụt cảm giác vận động khu trú. Không có dấu hiệu của co giật khai bởi những người thân. Chụp CT đầu bình thường (Hình. ). Chụp X-quang ngực (Hình. ) cho thấy một bệnh viêm phổi kẽ và phản ứng chuỗi polymerase thời gian thực (RT-PCR) đối với SARS-CoV-2 là dương tính.

Hình 1. CT sọ não : dấu mở sọ trán Phải cũ,Không thấy tổn thương cấp tính

 Hình 2. Xquang ngực : Viêm phổi kẽ điển hình do COVID 19

Bệnh nhân được đưa vào Đơn vị Phẫu thuật Thần kinh và xét nghiệm máu đầy đủ cho thấy giảm bạch cầu mức độ trung bình với các chỉ số viêm tăng nhẹ (WBC 8,81 / mm3 , Ly 0,3 / mm3 , CRP 41,3 mg /L, Fibrinogen 520 mg /dL). Cả cấy máu và nước tiểu đều âm tính. Thuốc kháng retrovirus và hydroxychloroquine đã được bắt đầu sử dụng. Không phát hiện bất thường khi phân tích khí máu động mạch (KMĐM) (pO2 89, pCO2 41, pH 7,43).

Sau vài giờ, bệnh nhân xấu đi về mặt lâm sàng. Thân nhiệt bình thường, không có rối loạn điện giải. KMĐM cho thấy tình trạng thiếu oxy máu nghiêm trọng. Chụp CT đầu sau đó không thay đổi. Điện não đồ cho thấy có hai cơn co giật bắt đầu từ vùng não trước bên phải và lan tỏa ở bán cầu bên đối diện tương đồng. Liệu pháp chống động kinh với lacosamide, levetiracetam và phenytoin được bắt đầu để kiểm soát cơn co giật.

MRI não cho thấy những thay đổi của chất trắng quanh não thất, tăng tín hiệu trong T2WI, không hạn chế sự khuếch tán cũng như tăng tín hiệu tương phản (Hình. ). Các tổn thương tương tự cũng được tìm thấy ở chỗ nối củ-tủy và ở cả tủy sống cổ và tủy sống lưng (Hình. ). Xét nghiệm dịch não tủy (CSF) hóa-lý là bình thường, và các phân tích sâu hơn đã loại trừ bệnh đa xơ cứng.Xét nghiệm RT-PCR dịch não tủy đối với vi rút, bao gồm SARS-CoV-2, là âm tính.

Hình 3 : MRI sọ não: nhiều thay đổi chất trắng quanh não thất, hợp lưu với nhau và tương thích với các tổn thương hủy myelin, liền kề đến sừng thái dương, trán và chẩm , tăng tín hiệu ở T2, không hạn chế khuếch tán và không tăng bắt thuốc cản từ; MRI cổ và lưng T2WI : nhiều thay đổi tín hiệu nội tủy tăng cường khu trú ở T2 và không có tăng bắt thuốc cản từ, nằm ở hành tủy, tại C2 và từ C3 đến T6.

Điều trị steroid liều cao (dexamethasone 20 mg /lần trong 10 ngày và 10 mg / lần trong 10 ngày) cho phép phục hồi dần dần tình trạng suy phổi. Bệnh nhân đã được khai khí quản vào ngày thứ 7. Sau 15 ngày, cai máy thở đã được thực hiện và bệnh nhân được xuất viện khỏi đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) và chuyển đến Đơn vị phẫu thuật thần kinh. Bệnh nhân được chuyển sang phục hồi chức năng mà không bị suy giảm vận động sau 12 ngày.

Bàn luận:

Họ Coronavirus cho thấy khả năng gây rối loạn thần kinh có thể gây ra các rối loạn thần kinh như viêm đa dây thần kinh, bệnh não, tổn thương khử men và đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Các biểu hiện lâm sàng chính là nhức đầu, rối loạn ý thức, liệt, loạn cảm và co giật . Các biến chứng thần kinh có thể xuất hiện chậm đến các triệu chứng hô hấp.

Trong trường hợp nhiễm SARS-CoV-2, suy giảm thần kinh chỉ được quan sát thấy trong trường hợp COVID-19 nặng . Trên thực tế, bệnh nhân của chúng tôi đã biểu hiện viêm phổi kẽ cần phải chăm sóc tích cực. Do đó, chúng tôi cho rằng một đợt viêm phổi nặng kèm theo tình trạng thiếu oxy thần kinh trung ương tiếp theo dẫn đến tăng chuyển hóa kỵ khí sẽ gây ra tổn thương thần kinh.

SARS-CoV-2 không được phát hiện trong dịch não tủy có thể vì tổn thương thần kinh duy trì do phản ứng miễn dịch chậm xảy ra sau khi nhiễm virus. Hơn nữa, theo báo cáo của các tác giả khác nhau, độ thanh thải dịch não tủy, độ nhạy thấp của phương pháp và lấy mẫu chậm có thể giải thích sự xuất hiện này.

Kết luận:

Suy giảm thần kinh đột ngột kèm theo co giật ở bệnh nhân COVID-19 có thể kéo dài do tổn thương thần kinh trung ương và tổn thương khử men. Nên thu thập CSF sớm. Nên áp dụng phương pháp điều trị xâm lấn kịp thời để tránh nhiễm độc thần kinh do thiếu oxy và ngăn ngừa tổn thương thần kinh trung ương.

Nguồn: